Locatie: de kerzaal op de 16e verdieping van de VU.
Aanwezig: 70 godgeleerde reünisten.
Leeftijdopbouw: net zoals een gemiddelde kerk.
Tijd: de klok bij het klokkenspel staat op vijf voor half negen.

De wereld valt mee, de kerk nogal eens tegen, zo begint de voorzitter.
Oei. De toon is gezet – we zijn kritisch vandaag.
Columns worden uitgesproken. Preken doen we niet meer in de kerkzaal.

Zuilen bestaan niet meer. En daarmee is ook het groepsgevoel,
de binding weg.*
De boze burger was in de jaren 60/70 links, nu rechts.*

Ik dwaal nu al af. Zijn het de zwaaiende ballonnen aan het plafon die mij hypnotiseren? De generatiekloof?
Of zijn het de colleges in deze koude zaal geweest, waardoor mijn gedachten automatisch naar buiten willen?

Flarden komen bij me binnen. Over de boze burger en de linkse kerk – die nu rechts is.
Ik ken de boze burger persoonlijk niet, zegt één van de theologen.
Met de Nederlander gaat het eigenlijk heel goed, zegt een ander.
Toch weerhoudt ze dat niet om door te gaan over de boze burger.
Zonder theologie snap je de actualiteit namelijk niet echt.

Wat de boze burger nodig heeft is niet meetbaar: altruïsme.*
Jezus was de boze burger bij uitstek.*
De protestant bestaat bij de gratie van de onvrede.*

Prachtige volzinnen galmen door de zaal:

Populistische boosheid is een hartekreet van de slapeloze ziel. Verdwaald, maar verlangend naar gemeenschap.*
De boze burger is vooral een populistisch bedenksel, ten tonele gevoerd door machtsbeluste politici die angstbeelden schetsen, polariseren en boosheid aanwakkeren.*
Boosheid ontstaat, als verwachtingen en hoop niet uitkomen. Als mensen ergens recht hebben op boosheid, dan is het in de zorg.*

Boosheid mag er zijn. Maar moet wel getransformeerd worden in constructieve handelingen. Cohesie.
Populisme doet dat niet. De reünisten wel:

Het werd ons niet geleerd in het protestantisme, om boos te zijn // Nu mag het wel zijn. En moeten we de de achterliggende gevoelens serieus nemen // We solidariseren te weinig met mensen die lijden aan degene die aan de touwtjes trekken // Zelfs de boze burger moet met compassie behandeld te worden.

Laten we dat belonen met een klein applaus, zo vraagt de voorzitter ons na de columns.
Theologen willen bescheiden blijven in deze tijd, dat snap ik wel.
Ze willen niet meer preken, ze rekent nog af met de schaduwen van het verleden.

Ik heb dat verleden niet meegemaakt. Vraag me alleen af wat theologie tegenwoordig wél te zeggen heeft.
Die vraag wordt ook beantwoord. In de slotronde over de relevantie van theologie voor de samenleving.
Nu geen gestamel over God ofzo. Dat is niet relevant.

Theologie gaat niet over God, maar over levenswijsheid.*
We hebben iets te melden over vertrouwen. Geen blind, maar kritisch vertrouwen.*
We moeten aandacht besteden aan leiderschap. Het is nodig dat we een verhaal vertellen waar mensen in meekomen.*
Christendom is altijd de transformatie en kanalisering van boosheid geweest.*
Theologen zijn de hoeders van een enorme traditie. Waarin kwetsbaarheid en niet maakbaarheid voorop staat.*

De grote woorden rollen gemakkelijk door de zaal. Met elkaar zijn we het eens.
Buiten is de wereld doorgegaan. Maar in de kerkzaal staat de klok nog altijd op vijf voor half negen.
Het klokkenspel blijft onbespeeld.

  1. Derk Stegeman schreef:

    Dank voor je blog over deze bijeenkomst. Ik heb na zitten denken welke zinnen mij het meest aanspreken van de laatste – of die zinnen het ‘met elkaar eens’ zijn, is de vraag voor mij. De laatste zin spreekt mij het meeste aan, en die klinkt met de eerste goed samen.

    • Inger van Nes schreef:

      Ik weet ook niet of ze verschillende uitlatingen goed samengaan. Ik weet alleen dat het ter plekke niet veel discussie opriep – tussen de sprekers / toehoorders of bij de gasten. Het bleef vooral heel vriendelijk en (voor mij?) een beetje bij de mooie woorden…